Jak należy wymawiać i odmieniać lata obecnego wieku: rok dwa tysiące trzy, dwa tysiące trzeci, dwutysięczny trzeci? Straszne w tym zamieszanie.
Dziękuję tysiącznie (tysięcznie?).
M.S.

Wyraz razy w konstrukcjach typu dwa razy trzy występuje w Innym słowniku języka polskiego PWN jako spójnik, natomiast w trzytomowym Słowniku języka polskiego PWN jako przysłówek. Gdzie leży prawda?

Szanowni Państwo,
sięgnąłem po raz któryś po cudowną książkę Jerome’a Trzech panów w łódce (nie licząc psa). I nagle mnie tknęło: dlaczego Trzech panów w łódce, a nie Trzej panowie w łódce? Nie widzę żadnego logicznego powodu, aby stosować tu formę dopełniacza – a w mianowniku byłoby właśnie Trzej panowie… (tak samo, jak Trzej muszkieterowie). Czy ta forma ma jakieś uzasadnienie (na przykład – historyczne)?

Szanowni Państwo,

zastanawia mnie, jaka jest poprawna pisownia dosyć kolokwialnego słowa, często używanego przez młodzież do opisania osoby, która dokonała czegoś niezwykłego, czegoś, co nas zaskoczyło. W moim dzieciństwie na taką osobę mówiło się ,,przekoleś" (czasem nawet ,,prze-Edek"), np.: Ty to jesteś przekoleś! Słowniki, oprócz internetowego słownika miejskiego, nie definiują tych słów. Jaka jest więc poprawna pisownia tych słów?

Ponadto chciałbym zapytać, czy pisownia również kolokwialnego wyrażenia ,,spoko-loko" z łącznikiem jest poprawna.

Z góry dziękuję za odpowiedź!

Pozdrawiam,

Łukasz N.

Szanowni Państwo,
uprzejmie proszę o odpowiedź, jak odmieniać nazwę wafelka Grześki. Czy należy ją odmieniać tak jakby chodziło o dwóch Grześków? Na opakowaniu wafelka są dwie chłopięce buzie, co sugeruje, że jednak chodzi o imiona. Czy w takim razie w sklepie powinienem powiedzieć: Poproszę (tych) Grześków, (te) Grześki"? Czy może należy tę nazwę traktować jak przymiotnik i poprosić w sklepie o Grześkiego? A może jednak powinienem prostu powiedzieć: Poproszę Grześka.

Z jakimi formami liczebnika – dwa, trzy, cztery czy dwoje, troje, czworo – łączą się dziewczęta? Liczebników zbiorowych używa się m.in. do nazw istot niedorosłych oraz nazw istot różnej płci – czy to oznacza, że w tych wypadkach wyłącznie zbiorowe są poprawne, a te zwykłe już nie? Sprawę komplikuje to, że słowo dziewczęta nie musi oznaczać osób niedorosłych, dlatego dwoje dziewcząt brzmi trochę, jakby były innej płci.
A przy okazji: czy dopuszcza się dwoje okien?

Sea to starożytna hebrajska miara objętości ciał sypkich. Jaki rodzaj należy jej przypisać i który wzorzec deklinacyjny zastosować? Które z poniższych form uznać za poprawne?

jedna sea czy jeden/jedno sea

jedną seę czy jeden/jedno sea

dwie see czy dwa sea

dwóch seji czy dwóch sea?

Szanowni Państwo,
w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Czy poprawne jest wyrażenie po czterokroć? Słowniki notują wyłącznie formę czterykroć (choć obocznie wielekroć i wielokroć), jednak w tekstach, zwłaszcza współczesnych, wariant czterokroć występuje wcale nie tak rzadko. Co zaś do wielekroć i wielokroć, czy którejś z tych form należy dawać pierwszeństwo?

Jakim znakiem interpunkcyjnym oddziela się części tytułów takich jak Prymas. Trzy lata z tysiąca, Zathura – Kosmiczna przygoda czy Aniołki Charliego: Zawrotna szybkość? Na plakacie często są to dwie linie bez znaków interpunkcyjnych, różniące się czcionką. W tekstach spotyka się kropkę, pauzę, dwukropek. Czy ten znak jest CZĘŚCIĄ tytułu (tzn. czy piszemy wg ogólnych zasad zawsze tak samo, czy wg konkretnego przypadku, raz tak, a raz siak?).